HẠ LONG VĂN ĐÀN

- Đại tá Phạm văn Liễu, 1927-2010, người dắn dỏi, da đen ngăm, vạm vỡ như nhiều đàn ông ở miền duyên hải Nam Định Thái Bình, có lẽ là gốc dân đánh cá ngư phủ như Trần Thủ Độ, những anh Vọi, quen với nắng gió sông biển…Ông gs Mỹ Ted Britton, người ở VN lâu năm, một nhân vật móc nối, quen biết rất nhiều quan chức VNCH thời trước 75, từng khen : ông ấy có nhiều cơ hội ăn tiền, nhưng không ăn ! Ông Liễu kể : Tết nào tôi với ông Huỳnh văn Cao, sư đoàn 5, cũng phải vào chúc Tết cụ Ngô. Ông Cụ ngồi trên sập như ông quan thời xưa, thấy ai cũng hỏi : Mi là người ở đâu ? Tôi thấy Tổng Thống mà gọi sĩ quan là Mi, mày, tôi rất bực, tới lượt tôi, tôi đập giầy bốt thật mạnh chào, rồi xưng ngay : tôi Thiếu tá Phạm Văn Liễu, người Bắc !

Chuyện này Đại tá Liễu kể lại ở Sacramento, 1980, khi chúng tôi còn làm việc chung tại IRC ( Indochinese Refugees Center) với mục sư Nguyễn văn Ninh ( 1930-1994). Một vị Đại tá khác, khoá I Nam Định, từ 1954 tới 1963, 9 năm Đại uý không được lên một lon nào, chỉ vì là em của bs Phan Huy Quát, đối lập. Cư xử như vậy nên khi có cơ hội, các sĩ quan mới nổi lên tham gia đảo chính chống lại họ Ngô. Cụ Ngô có phong cách của một ông quan triều Nguyễn, ông bà Nhu nói chuyện với nhau bằng tiếng Pháp trong nhà, họ là sản phẩm của tầng lớp thượng lưu Tây hoá nặng, không thích hợp với thời mới 1960 nữa. Nhiều người cho TT Diệm là người đạo đức, có tư cách, ông Nhu đầu óc mưu mẹo và cứng dắn, thích chính trị ngấm ngầm, điều khiển từ bóng tối hậu trường, theo phương sách bá đạo Machiavel, hữu hiệu chống bá đạo CS, nhưng độc đoán quá làm mất sự đoàn kết quốc gia, bị chính địch thủ lợi dụng kẽ hở đó để chia rẽ .

Cũng trong thời gian này, cựu Trung Tá Quân pháp, Nguyễn Kim Phong (1929-2004?) kể lại lần vào gặp tướng Đỗ Cao Trí, bàn định chuyện khuynh đảo, tướng Trí từ thập niên 1960 đã tiên kiến : Trận này mình không thua địch (CS), sợ nhất là bên mình rã đám !

Đại tá PVLiễu thời 1980-81 rất tích cực, ngày nghỉ ông đi kết hợp các cựu quân nhân, thường ngâm câu thơ của Vũ Hoàng Chương : Không đòi ai trả núi sông ta! Ông từng theo học Trường Lục Quân QDĐ ở Sapa thời 1945-46 và chạy thoát khi VMCS tới tấn công. Sang Mỹ ông kể chuyện vui : Tôi đi xin việc, nơi cần security superviser, họ hỏi tôi biết chỉ huy bao nhiêu người, tôi hãnh diện trả lời : tôi từng là Tổng giám đốc Cảnh sát VNCH, chỉ huy 100ngàn người…họ lắc đầu, ông overqualified ( quá tiêu chuẩn) ở đây chúng tôi chỉ cần chỉ huy 6 người thôi !!!