Con trai Audrey Hepburn thắng kiện vi phạm hình ảnh tại Trung Quốc

Ba thập niên sau khi huyền thoại điện ảnh Audrey Hepburn qua đời, tên tuổi và hình ảnh của bà vẫn là biểu tượng bất tử của vẻ đẹp thanh lịch. Mới đây, con trai bà, ông Luca Dotti đã thắng kiện trong vụ tranh chấp quyền hình ảnh với một công ty dịch vụ ăn uống tại Trung Quốc, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền nhân thân của người đã khuất.

Theo phán quyết của Tòa án Nhân dân Trung cấp Tô Châu, công ty điều hành chuỗi "Angel's Hepburn Time" đã sử dụng tên và hình ảnh của Audrey Hepburn cho mục đích thương mại mà không được sự cho phép từ năm 2014. Các hình ảnh của bà xuất hiện trên biển hiệu, trang web, không gian nhà hàng và cả trên các nền tảng mạng xã hội, khiến công chúng tin rằng chuỗi nhà hàng có liên quan tới Quỹ Audrey Hepburn hoặc gia đình minh tinh nổi tiếng một thời.

Sau khi phát hiện sự việc, ông Luca Dotti đã ủy quyền cho luật sư đệ đơn kiện, yêu cầu doanh nghiệp chấm dứt hành vi xâm phạm, công khai xin lỗi và bồi thường thiệt hại kinh tế hơn một triệu Nhân dân tệ. Tuy nhiên, sau quá trình xét xử kéo dài, tòa án chỉ chấp thuận một phần yêu cầu, buộc công ty phải bồi thường 200.000 Nhân dân tệ và ngừng ngay việc sử dụng tên "Audrey Hepburn" trong mọi hoạt động quảng bá.

Phán quyết này được tòa án cấp phúc thẩm giữ nguyên sau khi bị đơn kháng cáo, với lập luận rằng việc sử dụng danh xưng Hepburn dù không kèm hình ảnh vẫn đủ để tạo ra sự liên tưởng mạnh mẽ đến nữ diễn viên huyền thoại, cấu thành hành vi xâm phạm quyền tên và quyền chân dung. Tòa án nhấn mạnh: "Dù Audrey Hepburn đã qua đời năm 1993, song tên và hình ảnh của bà vẫn thuộc phạm vi được pháp luật bảo hộ. Các quyền lợi và giá trị kinh tế gắn liền với danh tiếng có thể được thừa kế bởi người thân trực hệ."

Các chuyên gia pháp lý tại Trung Quốc nhận định, vụ kiện này sẽ trở thành tiền lệ quan trọng trong việc bảo vệ hình ảnh người nổi tiếng đã qua đời, đặc biệt khi lĩnh vực thương mại hóa biểu tượng văn hóa ngày càng phổ biến. Việc lợi dụng hình ảnh các nhân vật công chúng nhằm thu hút khách hàng không còn là hiện tượng hiếm gặp tại Trung Quốc và nhiều quốc gia châu Á.

Một chuyên gia về sở hữu trí tuệ tại Bắc Kinh bình luận: "Trong thời đại truyền thông số, quyền nhân thân và quyền hình ảnh không kết thúc khi một người qua đời". "Gia đình hoặc người thừa kế hợp pháp hoàn toàn có thể yêu cầu tòa án bảo vệ danh dự và lợi ích kinh tế của người quá cố nếu bị xâm phạm", ông cho biết thêm.

Hiện tại, ông Luca Dotti, con trai út của Hepburn đang điều hành Quỹ Audrey Hepburn Children's Fund. Ông cho biết phần tiền bồi thường từ vụ kiện sẽ được chuyển cho quỹ này, "như cách để mẹ tôi tiếp tục lan tỏa tình yêu và lòng nhân ái". Quỹ được thành lập vào năm 1994 bởi các con trai của bà, Sean và Luca, cùng người bạn đồng hành, Robby Wolders. Hơn 30 năm qua, quỹ tiếp tục các hoạt động hỗ trợ trẻ em, đặc biệt là trong các lĩnh vực y tế, giáo dục và phúc lợi như khi nữ diễn viên còn sống từng đảm nhiệm vai trò Đại sứ Thiện chí Quốc tế của UNICEF.

Vụ việc khép lại không chỉ bằng chiến thắng pháp lý, mà còn gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về trách nhiệm đạo đức và pháp lý trong việc sử dụng hình ảnh người nổi tiếng. Những giá trị văn hóa không nên bị thương mại hóa tùy tiện.