1. Không nói lên lời hay nên lời?
Lên hay nên là cặp từ dễ gây nhầm lẫn lên hay nên trong tiếng Việt như trường hợp tạo nên hay tạo lên, ăn lo và ăn no. Ví dụ với trường hợp này thì viết/nói là "không nói lên lời hay không nói nên lời?". Theo Nghệ ngữ, chúng ta cần thống nhất là: Nên lời/ không nói nên lời - viết n nhé. Cụ thể hơn, "nên" ở đây là động từ có nghĩa "thành ra được (cái kết quả cuối cùng)". Chúng ta thường nghe nói "thằng ấy ăn không nên đọi, nói chẳng nên lời". Hoặc trên báo chí, chúng ta cũng sẽ thấy ở nhiều bài báo như sau:
-
Thủ thành Neuer không nói nên lời sau sai lầm trước Real
-
Khi khách sạn khiến người thuê 'không nói nên lời'
-
Sự sáng tạo không nói nên lời của các nhà hàng
2. Thốt lên lời hay thốt nên lời?
Ngược lại với trường hợp trên, thì trường hợp này chúng ta cần viết/nói là: Thốt lên lời - viết lên nhé. Lý do, thốt là động từ có nghĩa "bật ra thành tiếng, thành lời một cách tự nhiên và thình lình" nên không thể kết hợp với "nên" - cũng là động từ. Mà cần kết hợp "lên" như: Thốt lên lời, hát lên lời... Trên báo chí, chúng ta cũng sẽ thấy một số bài viết dùng "thốt lên" như sau:
-
Lão tướng nào khiến Gia Cát Lượng thốt lên 'Mệnh ta đã tận'
-
Lần đầu thử cà phê Việt, người trẻ Mỹ thốt lên 'mẹ ơi'
Vì lên/nên dễ gây nhầm lẫn nên tiếng Nghệ đã tổng hợp ở bảng sau để bạn đọc dễ tham khảo khi cần nhé.
Thắc mắc
Từ viết đúng
thốt lên lời hay thốt nên lời
thốt lên lời
nói lên lời hay nói nên lời
nói nên lời
không nói lên lời hay nên lời
không nói nên lời
Như vậy, viết nói nên và thốt lên mới phù hợp bạn nha. Nếu còn thắc mắc bạn hãy nhắn tin cho chúng tôi qua kênh Facebook tiếng Nghệ nhé!
Viết bởi www.nghengu.vn
