Bạn đã từng nhìn thấy một trái cây rất giống quả mít non nhưng lại mang một cái tên nghe rất tây chưa  đó chính là trái của cây Sake. Quả cây Sake có lớp vỏ gai dày như trái mít nhưng bên trong là lớp cơm dày và hoàn toàn không có hạt. Vậy cây Sake có đặc điểm, công dụng và cách trồng như thế nào chúng ta cùng đi tìm hiểu.

Khi nhắc tới những quả Sake bà con miền Nam ai cũng biết nhưng người miền Bắc thì có nhiều người vẫn chưa được nhìn thấy chúng cũng như có dịp thưởng thức loại quả này. 

Đặc điểm của cây sake

Cây Sake có tên gọi thông thường là cây Sake, cây bánh mì. Tên hoa học là Artocarpus altilis (thuộc họ dâu tằm) có nguồn gốc từ các nước Đông Nam Á (được trồng nhiều ở Malaysia) và các Đảo Thái Bình Dương, hiện nay đã được trồng rộng khắp các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam cây được trồng nhiều ở miền nam và được người dân ưa chuộng vì vừa có hương vị thơm ngon giàu dinh dưỡng chúng mang lại, vừa là cây bóng mát trang trí sân vườn, và có thể làm cả thuốc chữa bệnh.

Cây Sake là loại cây thân gỗ lớn, có chiều cao khoảng từ 15- 20 mét nếu chăm sóc tốt, vỏ có màu nâu được dùng làm xảm xuyến, có nhựa mủ màu trắng sữa, cành mọc ngang, dài làm thành tán rộng. Tán của cây Sake khá rộng và dày. Đặc biệt lá của cây Sake lớn, có thể dài tới 1 mét, có màu xanh rất bóng ở mặt trên và rất nhám ở mặt dưới, lá được chia làm 3-9 thùy, thuôn dài, cuống mập, rụng để lại sẹo trên cành, khi rụng chuyển sang màu nâu, cứng có thể làm vật trang trí. Sake là một dạng cây đơn tính cùng gốc có cả hoa cái và hoa đực cùng mọc trên một cây. Cụm hoa đực ra đầu tiên có dạng bông dài, hoa nhỏ màu vàng sau một thời gian sẽ ngắn lại, hoa đực dài khoảng 20cm có một nhị. Sau đó xuất hiện cụm hoa cái hình bầu thuôn, mập khi non có màu xanh, chỉ có khả năng thụ phấn 3 ngày, hoa mọc thẳng đứng trên cành, khi già hoa cái chuyển sang màu vàng rất bền. Thụ phấn cho sake là các loài côn trùng, động vật, chủ yếu nhờ vào dơi ăn quả. Đặc biệt nhất trên cây chính là những chùm quả Sa kê. Chúng có hình thù không khác nhiều so với quả mít nhưng nhỏ hơn nhiều. Khi bổ ra bên trong không chứa múi và hạt như mít mà chỉ có lớp cơm dày như xơ mít màu trắng sữa. Do hình dáng đẹp mắt của cây Sake mà chúng được trồng làm cảnh, cây bóng mát và để lấy quả  dùng làm chế biến thức ăn bằng cách chiên, luộc… ngoài ra còn xay lấy bột chiên, nấu rượu… đem lại lợi ích kinh tế cao.

Về mặt y học, ở nhiều nước, cây sa kê có rất nhiều công dụng chữa bệnh. Rễ sa kê có tính làm dịu, sát khuẩn dùng để trị ho, bệnh hen xuyễn, rối loạn dạ dày, đau răng, các bệnh về da rất tốt. Vỏ sake có tác dụng tiêu viêm, tiêu độc, sát trùng, lợi tiểu, điều trị bệnh ghẻ. Lá có tác dụng kháng sinh, tiêu viêm, lợi tiểu, trị tiêu chảy, đái tháo đường, huyết áp cao, bệnh gút, viêm gan, vàng da; lá già sắc nấu nước uống thay trà có tác dụng ngủ ngon hơn, ngoài ra còn chữa phù thũng, nhiễm mỡ, kết hợp với lá đu đủ non và vôi để đắp trị mụt nhọt

Cây thích khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, ưa sáng, chịu bóng một phần, có tốc độ sinh trưởng trung bình, cây phát triển và cho quả chất lượng trong điều kiện đất ẩm, giàu chất dinh dưỡng, thoát nước tốt.

Cây sake gồm hai loại và được phân biệt bởi trái có hạt và trái không có hạt. Riêng cây sakê cho trái không hạt được trồng để thu hoạch trái cung cấp trên thị trường. Sake là cây cho quả ít hạt hoặc không hạt nên việc nhân giống bằng hạt không phổ biến cho lắm;  phổ biến là bằng phương pháp giâm cành, chiếc cành hoặc tách chồi rễ, nhưng chủ yếu là phương pháp chiếc cành nên khi trồng lưu ý cây phải vun mô nâng cao độ cho đất có khoảng  từ 15-20cm, nhằm giúp thoát nước cho bộ rễ, vì ban đầu bộ rễ còn yếu, kém phát triển nên cần chống úng cho cây. Có thể dùng phân hữu cơ hoại mục như phân bò hoai hay phần trùn để bón lót cho cây. Cây sake có thể trồng được quanh năm, khoảng cách trồng sake vào khoảng 12-14m và đặc biệt nó thích hợp ới tất cả các vùng thổ nhưỡng kể cả đất phèn, đất mặn. Cây sinh trưởng > 5 độ C, dưới 5 độ C cây vẫn sống nhưng không có quả.

Vừa  là cây có giá trị kinh tế cao, vừa có tác dụng làm cây bóng mát tạo điểm nhấn cho không gian Sake chắc chắn là một sự lựa chọn hoàn hảo của bạn.